Pólitískar hræringar að festa sig í sess

Eiríkur Bergmann, prófessor í stjórnmálafræði, rýndi fylgistölur stjórnmálaflokkanna, eins og þær hafa birst í fylgiskönnunum á kjörtímabilinu í Þetta helst, fréttaskýringarþætti á RÚV Rás 1, í dag.

Verulegar og stöðugar breytingar hafa átt sér stað frá síðustu alþingiskosningum og taldi Eiríkur að þessi þróun gæti bent til þess að innbyrðist fylgisbreytingar á milli stjórnmálaflokka séu að festa sig í sess.

Meginskýringu fylgisbreytinga rekur Eiríkur til endurnýjaðs trúverðugleika hjá flokksforystu Samfylkingarinnar. Þessi breytta ásýnd geri að verkum að flokkurinn myndi eins konar meginfarveg fyrir óánægjufylgi, sem hefur síðan aukist með hverri fylgiskönnuninni á fætur annarri.

Nú sé svo komið, að fylgi Samfylkingarinnar sé nánast það sama og samanlagt fylgi ríkisstjórnarflokkanna. „Þessi þróun virtist óhugsandi fyrir nokkrum árum,“ segir Eiríkur.

Slæm útkoma í fylgiskönnunum mun þó að mati Eiríks líklega halda ríkisstjórninni saman út kjörtímabilið, enda þótt henni sé löngu þrotið pólitísk örendi. 

Varðandi þróunina hjá ríkisstjórnarflokkunum, þá segir Eiríkur að Sjálfstæðisflokkurinn hafi verið að tapa fylgi jafnt og þétt það sem af er kjörtímabilinu. Vinsældir formanns flokksins hafi einnig dvínað verulega og nú sé svo komið að hann sé óvinsælasti stjórnmálaleiðtogi landsins. Sjálfstæðisflokkurinn eigi það á hættu, ef fram heldur sem horfir, að lokast inni í kjörfylgi sínu.

Hjá hinum ríkisstjórnarflokkunum, telur Eiríkur að viðbúið hafi verið, að fylgi Framsóknarflokksins leitaði í fyrra horf, eftir fylgisaukninguna skömmu fyrir síðustu alþingiskosningar. Þá séu Vinstri græn í tilvistarkreppu og ekki þurfi mikið til að flokkurinn lognist endanlega út af.

Þegar litið var til stjórnarandstöðunnar skipa Píratar að mati Eiríks sérstöðu, sem langlífasti kerfisandstöðuflokkur stjórnmálasögunnar. Píratar og Viðreisn séu þó líklega þeir stjórnmálaflokkar sem séu að tapa hlutafallslega mest til Samfylkingarinnar. 

Hlusta á Þetta helst (RÚV, Rás 1, 02.02.2024)

Til baka